Savaşı yürüten sınıfların elde etmek istedikleri amaçları vardır. Savaşa yol açan politikaları şekillendiren de bu amaçlardır. O savaşta hangi sınıf hangi amaçlar ile savaşmaktadır? Lenin’in güçlü bir tarzda sorduğu savaşta “tehlikede olan ne?”, yani “fırtınanın neyin üzerinde koptuğu” sorusunu Marksist analiz açıklığa kavuşturmalıdır.
Günümüzün emperyalist küreselleşme dünyasındaki belli başlı olayların yeni bir dünya savaşına dair çeşitli tartışmalar doğurmasında şaşılacak bir yan yok. Zira genel bir emperyalist paylaşım savaşının alametleri gitgide artıyor. Fakat 3. Dünya Savaşı’nın yaşanmakta oluşu ile yaklaşmakta oluşu arasındaki ayrım basit bir analiz farklılığına indirgenemez. 3. Dünya Savaşı, malum, tarihsel önemde devasa bir olaydır, bütün güncel ve dönemsel toplumsal ve siyasal koşullarda değişim anlamına gelir, eğer politik özne olunacaksa strateji ve taktiklerde, mücadele ve örgüt biçimlerinde buna uygun büyük değişiklikler gerçekleştirmeyi gerektirir. Yani, politik varoluşu bireysellikle sınırlı entelektüeller bir yana, 3. Dünya Savaşı sürüyor görüşünün örgütlü sahipleri açısından, bu görüşün politik konumlanışta bir karşılığı olması gerekir.
Lenin’i takip eden herhangi bir komünist, devletin geleceği, sınırlarının durumu hakkında burjuva grupların çıkarlarıyla örtüşen bir kaygıya düşmez. Savaşı yürüten burjuva yönetimin iktidarının yıkılması, proletaryanın devrimci iktidarının kurulması için mücadele eder. Bu ulusal veya “yurtsever” bir savaş değil, sınıf savaşımıdır. TC yıkılmalıdır. “Eski haliyle” bilinen Türkiye’nin ötesidir bu.
Emperyalist sömürge ve işgal savaşları erkek egemenliğiyle bütünleşiktir. Nüfus üretimi ve denetimi politikasının başatlığı yoğun biçimde heteroseksizmi üretir. Savaş dönemi ve sonrası, heteroseksizm dahil bütün cinsel baskı ve sömürü biçimleri, cinsel işkence ve şiddet normalleştirilir. Politikanın zor araçlarıyla sürdürüldüğü savaşta, kadını köleleştirme politikasında da zor ve şiddet aygıtları yoğun biçimde kullanılır.
Devrimin güncelliğine bağlı olan Lenin, günlük devrimci faaliyetin “en küçük” ve “en önemsiz” görülebilecek işlerinden en önemli ve en kritik devrimci görevlere kadar her anı stratejik zaferin elde edilmesi görüş açısıyla ele alır. İnatçı ısrarı, bükülmez iradesi ve kararlılığı buradan beslenir. Amaç açıklığı en belirgin özelliklerinden biridir.
Hemen her tarihsel devrim gibi İslam da tedrici ilerlemeyi öngören, köklü değişimlerden kaçınan, Hz. Muhammed liderliğinde bir hareketti ve peygamberin vefatı ardından esaslı bir kırılmaya uğrayarak devrimci özelliğini yitirdi. Halk ondan sonra, dine kendi özlemlerini içerdi. Devrimin özü muhayyel bir karakter kazanırken, zaman zaman girişilen ve sonu genellikle kitlesel kıyıma varan zulümle yanıtlanan özgürlükçü isyanlar, merkezine devrimin kurucu unsurlarına atıfları aldı. Bazı isyanlarda bayraklara “Mülk Allah’ındır” yazıldı. Ancak o çizgi hakim olamadı.
Lenin önderliğindeki 3. Enternasyonal, Komünist Manifesto’nun “Dünyanın bütün işçileri, birleşin” şiarına “ezilen bütün halkları” vurgusunu ekledi. Böylelikle ulusal mücadeleyi sınıf mücadelesinin bir parçası haline getirdi. Yani ulusal mücadelenin de, burjuva demokrasisi sınırları içerisinde kısmi olarak çözülecek olsa bile, son tahlilde, ulusal önyargıların ve ulusal sömürünün, ulusal eşitsizliğin bir bütün olarak ve en tam çözümünün sosyalizmde olduğunu belirlemiş oldu.
Berçem Güneş: Partimiz, tüm bu 30 yıl toplamında, Kürdistan’ın değişik parçalarında ve Türkiye’de devrimci mücadelenin içerisinde öncü rol oynayan, gerek birleşik devrim ve birleşik devrimci önderlik fikri ve eylemi etrafında gerekse de kendi pratiğiyle değişik devrimci yapıları da, antifaşist mücadelenin bütününü de etkileyen bir hatta sürdürüyor mücadelesini.
Siz bu rahatlıkla değerlendirmeyi yaparken, bizim neden başka kurallar ve sınırlarla tartışmamız gerekiyor? Feminist saflarda, feminizm dışından kadınlarla eşitsiz hukuk kurulması, eşitsiz eleştiri hakkı tanınması, eşitsiz yaklaşım gösterilmesi öylesine normalleşmiş ve kültüre dönüşmüş ki, bu, kadınla kadın arasında kurulan eşitsizlik ve egemenlik kültürü, kadın hareketinin birleşik gelişimini zedeler, eleştiri ve tartışmayı en kolaycı biçimlerde “o zaman neden birlikte olalım ki” dışlayıcılığına götürür bir biçim almış.
Emek ve Özgürlük İttifakı’nın seçimler eksenindeki ilişkisi de aritmetik hesaplara daraldı; Millet İttifakı/Kemal Kılıçdaroğlu destekçiliği, içte vekil pazarlıkları ile burjuva muhalefetin potansiyel bir yedeği haline dönüştü. Nihayet 14-28 Mayıs cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri sonrasında, hatta yeni bir seçim gündemi olan 31 Mart yerel seçimlerinde de anlamlı bir varlık göstermeyerek ömrünü tamamladı.
MLKP'nin antifaşist program ve stratejisinin, faşist diktatörlüklere karşı yürütegeldiği mücadelenin kapitalizmi hedeflemediğini iddia etmenin, bırakalım devrimci sorumluluğu, sosyalist ahlakla da entelektüel etikle de bağdaşır bir yanı yoktur. MLKP'nin "sosyalist hedeflerinden ve işçi sınıfı devrimciliğinden" adım adım uzaklaşageldiğini iddia etmek basbayağı, sübjektif idealizmdir, grup amaçları için marksist yöntemin çarpıcı tarzda bir terk edilmesi durumudur.
MESEM’ler, burjuva eğitim sisteminin sermaye çıkarlarına daha kapsamlı entegrasyonunda özel bir enstrüman olarak meslek liselerinin önce ileri, sonrasında ayrışmış hali olarak açığa çıkmıştır. Aynı zamanda MESEM’ler bugünkü yoksullaşma krizi ekseninde değerlendirilmeli, yoksul ailelerin çocuklarının gitgide daha fazla biriktiği alanlar olarak görülmelidir. Dünyasal anlamda da Türkiye-Kürdistan’da da proleterleşme gün geçtikçe hızlanmakta, işçi sınıfı gençleşmekte, genç tabirinin yüzünü kızartacak biçimde neredeyse “çocuk”laşmaktadır.
Hem ekonomik göç ve hem de siyasi göç (mültecilik) sınıf mücadelesinin doğal bir mecrasıdır. Hangi düzlemde gelişirse gelişsin, her düzeydeki nüfus hareketliliği dünya işçi sınıfı ve ezilenlerinin, haklarından mahrum bırakılanların, kapitalist emperyalist sömürü ve savaş sisteminin büyük yıkımlara sürüklediği geniş ve çok değişik toplumsal kesimlerin, yeni bir dünya ve gelecek arayışlarının bir ifadesidir.
Devrim anları alabildiğine sarsıntılıdır, altüst oluş dönemlerinde temel öncelik devrimi tutmaktır. En doğru fikirleri öne sürmek, en radikal ya da en parlak lafları etmek değil. Devrim öncesinde Lenin’in elinde olası analiz eksiklerini önemsizleştiren “sihirli değnek” olarak, Bolşevik modelin yapabilme kapasitesi vardı ayrıca. Hata paylarını minimize eden, masa başı tartışmalarını sokağın gücünü kullanarak yönlendiren, onlara istikamet tayin eden güç asıl olarak oradaydı.
Bu yazıda, komünist öncünün cins çelişkisine dair programatik yaklaşımlarının strateji bakımından sonuçları tartışılacak. İttifaklar sorununu, değişik sınıflardan ve değişik politik akımlardan kadınlar arası ittifaklar boyutuyla değil, ikili toplumsal cinsiyet sisteminin içinde ve dışında, cinsler arası ittifaklar boyutuyla ele alacağız. Ayrıca ittifak tartışmamız, mevcut politik kuvvetlere değil, toplumsal kuvvetlere, esas olarak da cins ve sınıf çelişkileri içerisindeki kuvvet ilişkilerine odaklanacak. Kadınlar arası güncel ittifaklar sorunu, Marksist Teori’nin “erkeklikle toplumsal yüzleşme” hedefli dosya amacına uygun olarak, konumuz gerektirmedikçe yazı kapsamı dışındadır.
Faşist şeflik rejiminin tasfiyecilik saldırıları, emekçi sol hareketin kadın özgürlük mücadelesi (KÖM) ile ilişkilenişini dolaysızca etkiledi. Emekçi sol hareketin saflarında erkek egemen tutum ve yaklaşımlar daha fazla arttı. Emekçi sol saflarında bulunan kitle örgütleri, sendika ve gruplarda kadın özneleşmesinde azımsanmayacak düzeyde gerilemeler yaşandı. Örgütsel daralma, devrimci saflara akışta sınırlılık, “yasal devrimcilik” eğilimi, umut kırılmasını açığa çıkararak derinleştirdi.
Komünist erkeğin dikkat ve enerjisini, ezilen sınıf ve tabakalardan erkeklerin nasıl erkek egemen kapitalist düzenden koparılacağı, hangi politik eylemlerin, hangi ideolojik çalışmaların buna hizmet edeceği gibi görevlere yoğunlaştırması, erkeklikle mücadeleyi, son derece pasif biçimde konumlandığı ve yaygın olarak da direnç gösterdiği bir iç eğitim düzleminin dışına, politik bir düzleme taşıması gerekir.
Mehmet Şimşek’in Mayıs 2023 seçimlerinin hemen ardından faşist şef Erdoğan tarafından hazine ve maliye bakanlığına getirilmesinin üzerinden bir yıl geçti. Şimşek bu zaman zarfında faşist şeflik rejiminin “yeni” dönemsel iktisadi-mali politikasını pratikleştirmeye girişti.
2024 yerel seçim sonuçları, onun hemen ardından irade gaspına karşı gelişen Van direnişi, peşinden beliren Taksim hedefli kitlesel-militan 1 Mayıs gösterileri ve son olarak egemen klikler arasında yaşanan iç gerilimlerin daha belirgin biçimde görünür hale gelmesi Türkiye ve Bakur’da yeni bir döneme girildiğini göstermiştir. Faşist AKP-MHP blokunun almış olduğu seçim yenilgisiyle birlikte egemen sınıflar arasında gerilim yükselirken, ezilenler cephesinde mücadele azmi ve cesareti boy göstermeye başlamıştır. 2023’te gerçekleşen genel seçimlerin aksine, geniş emekçi kitleler üzerinde umutsuzluk ve yılgınlık değil, değişim ve mücadele arzusu kendini göstermiştir. Elbette bu tek başına seçim sonuçlarıyla ilgili bir durum değildir. Esasen AKP-MHP’ye kaybettiren olgu ve çelişkilerin tüm canlılığıyla olduğu gibi ortada durması ve hatta her geçen gün daha da derinleşmesiyle ilgilidir. Özellikle 8 Mart ve 21 Mart gibi günlerde açığa çıkan enerji, coğrafyanın dört bir yanında gelişme eğilimi gösteren işçi direnişleri ve gençlik hareketi içinde değişik gündemler etrafında açığa çıkan eylemler ve özgün mücadele dinamikleri arasında kendini hissettiren kıpırdamalar kitle hareketinin öne çıkma eğilimi içinde olduğunu ortaya koyan bazı temel görüngüler olarak hatırlanabilir.
Türk Sömürgeciliğinin Yakın Hedefleri Ve Hazırlıkları
Faşist şeflik rejimi ve sermaye oligarşisi Kuzey Kürdistan’da sömürgeci boyunduruğunun devamının yanı sıra, Rojava devriminin boğulmasını, Güney Kürdistan’ın hiç değilse kontrol altında tuttuğu pazar ve nüfuz alanı haline getirilmesini kendi “bekası” sayıyor. Burada “beka”, varlığını sürdürme olarak değil bugünkü gelişmişlik düzeyinin kışkırttığı hırsları, amaç ve hedefleriyle kendisini bölgesel bir güç olarak dayatması sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Böyle olduğu içindir ki, bir bütün oluşturan PKK önderliği ve gerillanın tasfiyesini, Rojava devriminin boğulmasını dikkat merkezinde tutuyor.
İşbirlikçi tekelci Türk burjuvazisinin büyüyen sermayesi, onu, bölgesel bir güç olma yönünde iteklemektedir. Kürdistan gerçekliği ise bu istemin önündeki en büyük engellerden birisi olarak duruyor. Türk sömürgeciliğinin önündeki engelleri tasfiye etmek için geliştirdiği strateji birincisi, Misak-ı Milli sınırları içerisinde gördüğü Musul-Kerkük ve Rojava’yı kapsayan bölgeleri işgal ve ilhak etmeyi; ikincisi de siyasal, ekonomik ve askeri gücünü kullanarak, Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar ve Kuzey Afrika'da emperyal arzuları doğrultusunda kendisine pazarlar, sömürgeler ve nüfuz alanları yaratarak yeni Osmanlıcı hayallerini gerçekleştirme yönelimini kapsıyor.
III. Partinin Başarıları ve Güncel Özeleştirel Değerlendirme
Parti 55. yıl dönümü genç bir enerji ve yerel bir savaşçının katılımıyla kutlanıyor. Proletaryanın komünizmine kadar sınıf mücadelesinin sürdürüldüğü misyonunun derin duygusuyla dolu olan parti, sosyalist devrim ve inşanın bir sonraki aşamaya hazırlık olarak, Filipinli ulusal demokratik devrimini zafere ulaşmak için yorulmaksızın tüm fedakarlığı yapmaya hazırdır.
“Mücadelemiz son suçlunun tüm ulusların mahkemesi önünde mahkum edilmesine kadar sürecek. Nazizmin ve onun köklerinin nihai olarak yok edilmesi şiarımızdır. Yeni bir barış ve özgürlük dünyası inşa etmek idealimizdir.” Buchenwald toplama kampında hayatta kalan tutsakların ölenler için 19 Nisan 1945 günü düzenledikleri anma töreninde okunan "Buchenwald Yemini"
PKK önderi Abdullah Öcalan 25 yıldır İmralı adasında tek kişilik hücrede tutuluyor. Öcalan’a uygulanan mutlak tecrit en katı biçime bürünmüş, 35 aydır dış dünyayla tüm bağları kesilmiş bulunuyor. Faşist şeflik rejimi tüm hapishaneleri, ağır tecrit, yaygınlaşan işkence, yayın ve kitap kısıtlamaları, mektup ve ziyaret yasakları, infaz yakarak tahliyeleri engelleme, sürgün sevkler ve ziyaretçileri, tutsaklara para, kıyafet gibi ihtiyaçları karşılayanları tutuklama yoluyla faşist toplama kamplarına dönüştürmüş durumda.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 17. Olağan Genel Kurulu Şubat 2024’te lüks bir otelin spot ışıkları altında çalan 1 Mayıs Marşı’yla başladı. Çalan marşa eşlik etmeye çalışan sendikal bürokrasinin ve burjuva solun CHP’sinin takım elbiseli temsilcilerini gördük salonda. Şatafatlı otelin salonundan marşlar ve türkülerle meydanlara, özgürlüğe çağırıyordu DİSK’in sendika bürokrasisi. Sendika bürokrasisinin ağzında içi boşaltılan direniş ve mücadele marşları, bir de mücadeleci sendika başkan ve temsilcilerinin sahneye çıkarak konuşma yaptıkları, sendikal bürokrasiyi eleştirdikleri anlarda daha gür çalındı.
31 Mart yerel seçimleri AKP’nin sandık hezimetiyle sonuçlandı. İstanbul ve Ankara’da gerilemeye devam eden AKP, başta büyükşehirler Bursa, Balıkesir ve Denizli olmak üzere birçok il ve ilçede de elinde tuttuğu belediyeleri CHP’ye kaptırdı. Oy oranı yüzde 35,5’e kadar düşen AKP, toplamda CHP’nin 2,5 puan gerisinde kaldı ve seçimlerden birinci parti olarak çıktığını ilan etme imkanını da yitirdi. Faşist iktidar blokunun diğer partisi MHP de, bir dizi belediyeyi kaybetmesiyle ve oylarının 1,1 milyon azalmasıyla, siyasi ortağı AKP’yle aynı hezimeti paylaştı.
Son yıllarda emekçi sol harekette yasal imkanlardan “yararlanma”nın yasal çalışmalarla sınırlanmaya, adeta yasallığa batmaya dönüşmekte oluşu çok çarpıcı bir gerçekliktir. Ve bu, emekçi sol harekette parlamenterist eğilimlerin güçlenmesiyle paralel gitmektedir. Emekçi sol hareketin reformist yapıları büyük ölçüde parlamentarizmden mustaripken, devrimci yapılarda ise yasallıkla sınırlanmış bir devrimcilik pratiği ve anlayışı yaygınlaşıyor. Kimi devrimci yapılarda bu durum yerleşip yapısallaşmakta, reformist bir dönüşümün zehirleyici mayası işlevini kazanmaktadır. Günümüzde tasfiyeciliğin en tipik görünümü yasallıkla sınırlandırılmış devrimcilik oluyor; illegal, gizli örgüt ve özgür politik etkinliklerin ve çalışmaların sınırlanıp gerilemesi, tasfiye edilmesi süreciyle paralellik gösteriyor. Devrimci varoluşu tehdit eden yıkıcı, bozucu bu gerçeklik durup dururken emekçi sol saflarda türememiştir. Onun peydahlanması siyasal sınıf mücadelesinin son dönem koşullarıyla bağlıdır, ama aynı zamanda kuvvetli tarihsel beslenme kaynaklarına ve zemine de sahiptir.
1) Emperyalist küreselleşme öncesi dönemde kadın emeğinin, kadın işgücünün yaygın bir şekilde kullanımı ile evsel köleliğin, modern burjuva ailenin gelişimi arasında oluşmuş denge taşınabilir durumdaydı. Emperyalist küreselleşme bu dengeyi bozdu, parçaladı, burjuva aileyi krize soktu, kadın işgücünü nicelik olarak şimdiye kadar hiç olmadığı ölçüde toplumsallaştırdı, dolayısıyla cins çelişkisini bütün yönleriyle büyüttü.
Lenin bir Marksist’ti. 20. yüzyılda kendisinden sonraki hemen bütün devrimci önderleri Marksist düşünce ve eylemleriyle derinden etkileyen komünist bir önderdi. Öyle ki 20. yüzyılda Marksizm aynı zamanda Lenin’in adıyla birlikte, “Marksizm Leninizm” olarak anıldı. Keza yine Lenin ve Bolşevik Parti’nin görkemli eseri Büyük Ekim Devrimi bütün bir 20. yüzyıla damgasını vurdu. “Dünyaya Lenin’le bakmak” Lenin’in Marksizm ile ilişkilenişini ima ediyor. “Lenin’in Marksizmi”ni gündemleştiriyor.
AKP iktidarı “çalıştay” ve “açılımlar” ile Aleviliğe, Alevi toplumuna dönük yeni bir asimilasyon projesine giriştiğinde, Alevi toplumu ve demokratik Alevi hareketinin tepkisinin en yalın ifadelerinden biri “Devletin Alevisi olmayacağız” çıkışı oldu. “Devletin Alevisi” ifadesi güncel bir iktidar yönelimi olarak dile gelir gibi görünse de aslında daha eskilere giden bir tarihsel, siyasal arka plana sahiptir. Aleviliğin devlet-iktidar eliyle Türkçü ve İslamcı perspektifle yeniden yapılandırılması, asimilasyonu yoluyla tekçi devlete entegrasyonu hamlesi ile buna karşı Alevilerin duyarlılığı ve direnci güncel ve canlı bir konu olmakla birlikte, bu topraklarda devletin Aleviliğe müdahalesi ve kendi “milli” çizgisinde bir Alevilik inşası çabası yeni değildir.
Cumhuriyetin 100. yılı tartışmaları her sınıfta, kesimde yaygın biçimde yapıldı, yapılıyor. 100. yılında cumhuriyet ve onu şekillendiren Kemalizm ve lideri Mustafa Kemal ilerici, çağdaş, antiemperyalist, kamucu-devletçi ve hatta sosyalizan olarak sahipleniliyor. Paneller, sempozyumlar yapılıyor, kimileri onun ‘devrimciliğini’ mücadele için ölçü sayan burjuva gerici iddialarda dahi bulunuyor. Gençlerle, emekçilerle buluşmalar, tartışmalar düzenleyerek mücadeleci kesimleri etkilemeye çalışıyorlar. Tam da bu zemine basarak başta TKP, TKH, TİP, Sol Parti gibi örgütler gelmek üzere, emekçi sol hareketin belli kesimleri “Kemalizm’den neden kopamıyor, onu neden sahipleniyor?” sorularının cevabını bulmaya çalışacağız. Hiç kuşkusuz adı geçen örgütler işçi sınıfı ve ezilenler mücadelesinde burjuva ideolojik hegemonyaya zemin yaratarak su taşıdıkları, devrimci kitle mücadele dinamiğinin yön ve enerji kaybına neden oldukları için temel eksende duruyorlar.
Yaygın Süreli Yayın
Varyos Gazete Dergi adına Yazı İşleri Müdürü: Tülin Gür
Posta Çeki Hesap No: Varyos Gazete Dergi 17629956
Türkiye İş Bankası IBAN: TR 83 0006 0011 1220 4668 71
Yönetim Yeri: Aksaray Mah. Müezzin Sok. İlhan Apt. No: 12/1 D:7 Fatih/İSTANBUL
Tel: (0212) 529 15 94 Faks: (0212) 529 06 75
Web Sitesi: www.marksistteori5.org
E-posta: info@marksistteori.org
Twitter: @mt_dergi
